Mowa nienawiści - poznaj swoje prawa

Ktoś naruszył twoje dobra osobiste?

Wskazówki jak dochodzić swoich praw!

Ostatnie wydarzenia jakie miały miejsce w Gdańsku, w związku z atakiem na Prezydenta Pawła Adamowicza skłaniają nas do wielu refleksji. Mowa nienawiści szerzona ostatnio w mass mediach zasługuje na szczególne potępienie. Należy dbać nie tylko o język debaty publicznej ale i dnia codziennego. Wszakże nie tylko osoby publiczne narażone są na wszelkiego typu ataki, ale przecież może to spotkać każdego z nas, np. na skutek publicznych wypowiedzi, treści artykułów prasowych czy chociażby postów umieszczanych na portalach społecznościowych. Nikt nie może być obrażany, a my powinniśmy reagować! Dlatego tak bardzo ważną  kwestią jest ochrona dóbr osobistych. Oto kilka istotnych wskazówek.

Co to jest dobro osobiste?

Tak naprawdę kodeks cywilny nie zawiera definicji dobra osobistego. Pod tym pojęciem rozumiemy jednak pewien zbiór wartości o charakterze niematerialnym, podlegający, ze względu na swą istotę, ochronie prawnej. Należy do nich m.in. zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, a także twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Pamiętać jednak należy, iż wskazany w art. 23 kodeksu cywilnego katalog dóbr osobistych ma charakter otwarty, co umożliwia jego systematyczne rozwijanie poprzez naukę i praktykę orzeczniczą.

Czego możesz się domagać?

W przypadku naruszenia twoich dóbr osobistych możesz domagać się:

• zaniechania naruszeń,
• naprawienia szkody z tytułu bezprawnego naruszenia dobra osobistego,
• zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
• zobowiązania do podjęcia działania w celu usunięcia skutków tego naruszenia, a w szczególności do złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.

Pod pojęciem żądania zaniechania naruszeń mieści się przede wszystkim żądanie usunięcia wskazywanej treści, np. żądanie usunięcia materiału telewizyjnego dostępnego nadal na stronie internetowej nadawcy.

Naruszenie dóbr osobistych może prowadzić także do powstania szkody majątkowej. W takim wypadku musimy jednak pamiętać nie tylko o wykazaniu wysokości szkody, ale również wykazaniu, że ta szkoda pozostała w związku ze wskazywanym bezprawnym naruszeniem.

Zadośćuczynienie za krzywdę to natomiast sposób wyrównania szkody o charakterze niemajątkowym. Wysokość zadośćuczynienia zależy od skali negatywnych przeżyć,  związanych z naruszeniem. Istotne jest w tym wypadku: ciężar gatunkowy, skala rozpowszechnienia, reakcja otoczenia, skutki w obszarze życia zawodowego i prywatnego. Coraz bardziej powszechne jest domaganie się zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny.

Można także domagać się złożenia określonego oświadczenia (np. przeprosin) przez osobę/osoby odpowiedzialne za naruszenie naszych dóbr osobistych. Takie oświadczenie powinno być jednak publikowane w miejscu i czasie adekwatnym do ich naruszenia. Ważne w tym wypadku jest to by szczegółowo określić nasze żądanie, a wiec dokładnie określić rodzaj, wielkość i kolor czcionki,  miejsce i czas publikacji, tak by złożone przeprosiny były czytelne i  dla nas satysfakcjonujące.